Accessibility links

Amerika prezidentinin aprelin 24-u beyanati - 2002-04-24


Son iller olduðu kimi, bu il de prezident Buþun aprelin 24-ü ermenilerin iddia etdikleri soyqýrýmla baðlý beyanatla verdi. Bu il Amerikadaký ermeni lobbisi 1915-ci il soyqýrýmýn'n tanýnmasý ile baðlý fealiyyetini daha da geniþlendirmiþdi.

2000-ci il prezident seçki kampaniyasý zamaný Corc Buþ prezident seçildiyi teqdirde mesele ile ciddi meþðul olacaðýný ve’d etmiþdi. Lakin keçen il ermeni lobbisinin bütün tezyiqlerine baxmayaraq, prezident Buþ soyqýrým kelmesini dile getirmemiþdi. Keçen ilki beyanatýnda prezident Buþ "tarixin en facieli sehifelerinden biri" kimi kelmeler iþletmiþdi. Çýxýþýnda prezident ermeni xalqýný keçmiþi anmaqla onun derslerinden istiafede edib daha gözel gelecek qurmaða çaðýrmýþdý. Prezident Buþ Birleþmiþ Þtatlarýn Daðlýq Qarabað münaqiþesinin sülh yolu ile hell edilmesi üçün Ermenistan ve onun qonþularýný desteklemesinden iftixar hissi keçirdiyini de qeyd etmiþdi. Lakin genosid, soyqýrým ifadesi iþlenmemiþdi.

Bunun üçün bu ilki fealiyyetler daha geniþlenmiþdi.

Bu il de aprelin 24-den xeyli evvel ermeni lobbisi fealiyyetini Konqresde geniþlendirerek beyanata soyqýrým sözünün salýnmasýna çalýþýrdý. Bunun neticesi olaraq Birleþmiþ Þtatlar Konqresinin Nümayendeler palatasýnýn 435 üzvünden 162-nin imzaladýðý mektubda Corc Buþdan aprelin 24-ü beyanatýna soyqýrým sözünün daxil edilmesi istenilirdi. Keçen il apardýqlarý kampaniya neticesinde ermeni lobbisi yalnýz 107 konqresmenin imzasýný ala bilmiþdi. Siyasi tehlilçilerin fikrince, Ýraqda mümkün herbi emeliyyatlar ve Türkiyenin Efqanýstanda sülhümühafize missiyasýnda rolu ermeni lobbisinin müveffeqiyyet qazana bilmesi qarþýsýnda en böyük engeller idi. Bununla bele, tehlilçiler diqqeti bu ilin oktyabr ayýnda Buþun mensub olduðu Respublikaçýlar partiyasýnýn Konqrese çox mühüm seçkilerde iþtirak etdiyini ve bu seçkilerde Nümayendeler palatasýnda qüvveler nisbetinin hell olunacaðý meselelerine çekirler. Ermeni lobbisi de fealiyyetinde mehz bu meqamlarý esas götürürdü.

Aprelin 24-ü gününe hazýrlýq iþlerinin bir hissesi de Amerikadaký yehudi lobbisinin desteyini qazanmaða çalýþmaq istiqametinde aparýlýrdý. Türkiyenin baþ naziri Bülent Ecevitin Ýsraili “soyqýrým“ töretmekde ittiham etmesinden istifade eden Amerika ermenileri yehudi lobbisinden “ermeni soyqrýmý”nýn tanýnmasý üçün destek istemiþdiler. Aprelin 11-de Amerika ermenilerinin milli komitesinin baþçýsý Kennet Haçikyan Amerika Ýsrail eleqeler komitesinin baþçýsý Tim Vuligere mektub göndermiþdir. Mektubda ermeni soyqrýmýnýn Amerikada tanýnmasýnýn zerureti gösterilmiþ, Ýsrailin ermeni soyqýrýmýný tanýmadýðýna göre son iller gerginleþen ermeni-yehudi münasibetlerinin yaxþýlaþdýrýlmalý olduðu qeyd olunmuþdu.

XS
SM
MD
LG