Birleşmiş Ştatların 39-cu prezidenti Cimmi Karter 2002-ci ilin Nobel sülh mükafatına layiq görüşlmüşdür. Cimmi Karter prezidentlik vezifesini 1981-ci ile qeder icra etmişdir, lakin bütün sonrakı iller o, dünyanın müxtelif regionlarına sefer ederek münaqişelerin helli sahesinde daim faeliyyet göstermşidir.
1977ci ilde Corciya ştatının keçmiş qubernatoru Cimmi Karter prezident kimi Ağ Eve daxil olanda Vaşinqtonda iş tecrübesine malik deyildi. Yeni seçilmiş prezident Amerikalılara xaricde insan hüquqları meselesine xüsusi diqqet verecek layiqli hökumet ve’d etmişdi. Prezident Karterin adı tarixin yaddaşına Çinle tam diplomatik münasibetleri berpa etdiyine ve Panama kanalı müqavilesini imzaladığına göre yazılmışdır. Onun özüne geldikde, çıxışılarının birinde prezidentlik dövrünün en mühüm hadisesi kimi o, İsrail ve Misir arasında müharibeye son qoyan Kemp Devid müqavilesini göztermişdi. Bu müqavilenin şertlerinin hazırlanmasına kömek etmesi Cimmi Karterin heyat felsefesine tam uyğun idi. Bele ki, o, çoxlarının göre bilmediyi imkanları görmek qabiliyyetine malik bir adam kimi seciyyelendirilir. “Bizim çoxumuzun el-qolunu bağlayan müveffeqiyyet qazana bilmemek qorxusudur. Men böyük işlerle meşğul olmaq, ya da bu heyatda çox yüksek bir mövqe tutmaq isterdim. Amma müveffeq ola bilmeyeceyimden, başqalarının mene güleceyinden, ya da neye göre ise xecalet çekeceyimden qorxuram.”
Prezidentlik müddeti başa çatdıqdan sonra da Cimmi Karter dünya problemlerile meşlul olmağa davam etdi. Onu demek olar ki, daim seferlerinde müşayet eden heyat yoldaşı Rozalinle dünya Cimmi Karterin timsalında daha bir azadlıq ve edalet carcısı qazandı. Karterler Afrika ve Latın Amerikasının ucqar ölkelerinde seçkilere nezaret, ya da Bosniyada ateşkes rejimini müzakire etmek üçün dünyanın en çetin regionlarına tez-tez seferler etmeye başladılar. Amerikada keçmiş prezident “Habitat for Humanity” adı ile tanınan yoxsullara ev inşa etmekle bağlı layihenin heyata keçirilmesile meşğul olurdu. 1996-cı ilde heyat yoldaşı birlikde Atlantada keçirilen Olimpiya oyunlarında idmançıların paradına baxan Cimmi Karter Ağ Evi terk etdikden sonra dünyanı dörd il prezident olduğu vaxtlardan daha yaxşı tanıdığını demişdir.
“Olimpiadanın son günü komandalar paraddan keçende çox halda, deye bilerik ki, biz bu adamları tanıyırıq. Bu, menim Ağ Evde olduğum müddetde deye bilmediyim bir şeydir. Men dünya ölkelerinin ümidlerini, arzularını, qorxularını, şübhelerini, neden eziyyet çekdiyini ve neye qadir olduğunu bilmirdim, xüsusile de Afrika ve Latın Amerikasının yoxsullaqdan ezab çeken ölkelerinde.”
Bu gün Cimmi Karter Nobel sülh mükafatı laureatıdır. Birleşmiş Ştatların keçmiş prezidenti Cimmi Karter deyir ki, edalet, heqiqet, tevazökarlıq ve xeyirxahlıq kimi insanın gözle göre bilmediyi şeyler var. Cimmi Karter hesab edir ki, onun heyat yoluna işıq salıb yol gösteren bunlardır.