Accessibility links

Beynelxalq Valyuta Fondu ve Dünya Bankının illik  görüşü davam edir - 2002-09-28


Görüş bu maliyye teşkilatları ve Amerikanın xarici siyasetine qarşı e’tiraz nümayişleri ile müşaiyet edilir. Vaşinqton şeher polisinin me’lumatına göre 20 minden artıq nümayişçinin iştirakı gözlenilir. Şehere 3 minden artıq polis yerleşdirilmişdir. Dünen 600-den artıq nümayişçi nezaret altına alınmışdı. Onlardan be’zisi ele hemin gün kiçik mebleğli cerimeler ödedikden sonra azad edilmişdiler. Polis ve nümayişçiler arasında xesaret alan yoxdur. Xatırladaq ki, öten aprel ayında Beynelxalq Valyuta Fondu ve Dünya Bankının yığıncağı zamanı yüzlerle nümayişçi hebs edilmişdi. Qurumların maliyye nazirleri ve bank nümayendeleri Argentina ve Braziliyadakı son maliyye böhranları kimi hallara yol verilmemesi meselesini müzakire edirler. Bundan elave Amerika, Kanada, Yaponiya ve dörd Avropa ölkesi-Britaniya, Almaniya, Fransa ve İtaliya terrorçuların hesablarının dondurulmsı ve çirkli pulların yuyulması meselelerini müzakire etmişler. Birleşmiş Ştatlar ve onun müttefiqleri Dünya Bankı ve Beynelxalq Valyuta Fondunu İkinci Dünya müharibesinden sonra te’sis etmişler. Sıx elaqelere, amma müxtelif selahiyyetlere malik olan bu iki teşkilat milyardlarla dollar mebleğinde yardım proqramlarına nezaret edir. Valyuta Fondunun esas işi dünya iqtisadiyyatının artımını desteklemekdir. Bu teşkilat müveqqeti çetinliklerle üzleşen ölkeleri borcla te’min edir ve çox hallarda bunun qarşılığında hemin ölkelerde iqtisadi islhatlar keçirilmesini teleb edir. Valyuta Fondunun diger vezifesi maliyye siyasetinin müeyyenleşdirilmesidir. Dünya Bankı ise hökumet ve özel teşkilatların inkişaf layihelerine pul vesaiti buraxır. Buraya neqliyyat, tedris ve sehiyye saheleri daxildir. Dünyda bele yardımların esas te’minatçısı olan Dünya Bankı milli iqtisadi sistemlerin islahatları üçün borc pul verir. Beynelxalq Valyuta fondu ve Dünya Bankının opponetleri bu teşkilatların yalnız böyük ve zengin şirketlerin marağını güddüyünü deyirler. Onların fikrince Dünya Bankının inkişaf layiheleri senayeleşmiş ölkelerin texniki yardımına yönelir. Opponentler deyirler ki, Valyuta Fondunun ödediyi borclar inkişaf etmekde olan ölkelerin veziyyetini daha da ağırlaşdırır ve her iki teşkilat etraf mühite böyük ziyan zurur. Qeyd edek ki, BMT-nin son hesabatında Valyuta Fondu ve Dünya Bankının resmi nümayendelerinin destekledikleri siyaset keskin tenqid edilmişdi. Ticaret ve İnkişaf agentliyinin hesabatında deyilir ki, bu siyaset Afrikada yoxsulluğun azalması deyil, eksine, onun derinleşmesine yol açır. Afrikada bir dollardan da az pulla dolananların sayı son 30 ilde 10 defe artmışdır. Hesabatı hazırlayan Yılmaz Akyüz bildirir ki, bu göstericinin artmasının esas sebebi Valyuta Fondu ve Dünya Bankının desteklediyi islahat siyasetidir. O, bu seyasetin köklü şekilde deyişdiirlmesinin vacibliyini vurğulamışdır.

XS
SM
MD
LG