Rusiyanın Ukraynaya təcavüzünün Madriddə keçiriləcək NATO sammitində diqqət mərkəzində yer alacağı şübhəsiz olsa da, İspaniya və digər üzv ölkələr Qərb alyansını Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə birləşən muzdluların Moskvanın təsirini Afrikaya necə yaydığını düşünməyə sövq edir.
Çərşənbə axşamından cümə axşamına qədər sammitə ev sahibliyi edəcək İspaniya NATO-nun təhlükəsizlik çağırışları və vəzifələri ilə bağlı baxışını əks etdirən yeni sənəddə Avropanın cənub cinahına daha çox diqqət yetirmək məqsədi ilə lobbiçilik etdiyi üçün Afrikaya yaxınlığını vurğulamaq istəyir.
Strateji Konsepsiya NATO-nun 1949-cu il Şimali Atlantika Müqaviləsindən sonra ən mühüm işçi sənədidir və burada bir üzvə hücumun hamıya hücum kimi baxılmasına dair əsas müddəa var idi.
Təhlükəsizliyin qiymətləndirilməsi Qərbin təhlükəsizlik gündəmini yenidən qurmaq üçün təxminən hər on ildən bir yenilənir.
2010-cu ildə Lissabonda təsdiq edilmiş hazırkı versiyada NATO ərazisində adi müharibə riskinin "aşağı" olduğu bildirilir. Sənəddə Afrikadakı qeyri-sabitliklə bağlı narahatlıqlar açıq şəkildə qeyd edilməyib. O zaman alyans laqeydliyi özünün ən böyük hərbi təhlükəsi hesab edirdi; ABŞ-ın bəzi avropalı üzvlərin haqqını ödəməməsi ilə bağlı şikayətləri sammit danışıqlarında ciddi şəkildə öz əksini tapıb.
Rusiyanın müharibəni NATO-nun şərq sərhədlərinə yaxınlaşdırmasından sonra alyans Ukraynanı daha güclü silahlar çeşidi ilə təmin etməyə və döyüşlərə cəlb olunma riskinin qarşısını almağa çalışıb.
Lakin Madrid sammitinə gedən NATO üzvləri arasında belə bir fikir var ki, Rusiyanın birnömrəli narahatlıq olmasına baxmayaraq, alyans qlobal miqyasda öz baxışını genişləndirməkdə davam etməlidir. İspaniyanın "Cənuba" artan diqqəti ilə bağlı mövqeyini İngiltərə, Fransa və İtaliya da dəstəkləyir.
Onların fikrincə, Afrikadakı təhlükəsizlik problemləri Putinin Rusiyanın imperiya şöhrətini bərpa etmək fikrində olmasından, eləcə də genişlənən Çindən irəli gəlir. Rusiya siyasi çəkişmələrdən, terrorizmdən və quraqlıqdan əziyyət çəkən Seneqaldan Sudana qədər uzanan yarı quraq ərazi olan Sahel bölgəsində muzdlu əsgərlərinin mövcudluğu sayəsində güc qazanıb.
Kreml isə mərkəzi, şimali Afrika və Yaxın Şərqdə artmaqda olan muzdlu qüvvələr Vaqner Qrupu ilə əlaqələrini inkar edir.
