İsrail və Fələstin ictimai xadimləri Yaxın Şərq sülh səylərində on il davam edən çıxılmaz vəziyyətdən sonra irəliyə doğru bir yol təklif etmək ümidi ilə iki dövlətli konfederasiya üçün yeni bir təklif hazırlayıb.
Plan bir neçə mübahisəli təklifi ehtiva edir. Hər iki tərəfin liderləri arasında dəstəyin olub-olmadığı bəlli deyil. Lakin bu, münaqişə ilə bağlı müzakirələrin formalaşmasına kömək edə bilər. Təklif buhəftə yüksək səviyyəli ABŞ rəsmisinə və BMT-nin baş katibinə təqdim olunacaq.Plan 1967-ci il Yaxın Şərq müharibəsində İsrailin ələ keçirdiyi İordan çayının qərb sahili, Qəzza və şərqi Qüdsün əksəriyyətində müstəqil Fələstin dövlətinin yaradılmasını nəzərdə tutur. İsrail və Fələstinin ayrı hökumətləri, lakin hər iki əhaliyə təsir edən təhlükəsizlik, infrastruktur və digər məsələlərdə çox yüksək səviyyədə koordinasiya olacaq.
Plan işğal altındakı İordan çayının qərb sahilindəki təxminən 500.000 yəhudi məskunlaşmasının orada qalmasına imkan verəcək, sərhədə yaxın böyük yaşayış məntəqələri bir-bir torpaq mübadiləsi yolu ilə İsrailə birləşdiriləcək.İordan çayının qərb sahilinin dərinliklərində yaşayan köçkünlərə Fələstin dövlətinə köçmək və ya daimi sakin olmaq imkanı veriləcək. Eyni sayda fələstinlinin ehtimal ki, 1948-ci ildə İsrailin yaradılmasını əhatə edən müharibədən olan qaçqınlar - İsraildə daimi yaşayış yeri olan Fələstin vətəndaşları kimi İsrailə köçməyə icazə veriləcək.
Təşəbbüs əsasən 2003-cü ildə tanınmış israillilər və fələstinlilər, o cümlədən keçmiş rəsmilər tərəfindən tərtib edilmiş təfərrüatlı, hərtərəfli sülh planı olan Cenevrə Sazişinə əsaslanır.Təxminən 100 səhifəlik konfederasiya planına əsas problemlərin həlli üçün yeni, ətraflı tövsiyələr daxildir.
İsrailin siyasi sistemində İordan çayının qərb sahilində yəhudi xalqının tarixi mərkəzi və İsrailin ayrılmaz hissəsi kimi görən köçkünlər və onların tərəfdarları üstünlük təşkil edir.Fələstinlilər yaşayış məntəqələrini sülhə əsas maneə kimi görür və beynəlxalq ictimaiyyətin əksəriyyəti onları qanunsuz hesab edir.
İordan çayının qərb sahilinin dərinliklərində yaşayan çox güman ki, gələcək Fələstin dövlətinin sərhədləri daxilində sona çatacaq olan köçkünlər ən radikallardandır və istənilən ərazi bölgüsünə qarşı çıxırlar.Bu ideya əvvəllər də müzakirə olunub, lakin konfederasiyanın bunu daha “məqbul” edəcəyinə dair fikirlər mövcuddur.
Təhlükəsizlik, hərəkət azadlığı və bəlkə də ən kritiki illərlə davam edən zorakılıq və uğursuz danışıqlardan sonra, etibarsızlıq da daxil olmaqla, çox digər problemlər qalır.İsrailin Xarici İşlər Nazirliyi və Fələstin Administrasiyası şərh verməkdən imtina edib.
