Amerikanın vitse-prezidenti Dik Çeyni sentyabrın 2-də Azərbaycana yola
düşüb. O, Bakıda
prezident İlham Əliyev və digər hakimiyyət təmsilçiləri ilə görüşəcək.
Ağ Ev bildirir ki, səfərin məqsədi regiondakı proseslərə və
Amerika-Azərbaycan münasibətlərinə nəzər salmaqdır. Yüksəkrütbəli Amerika
rəsmisinin Azərbaycan lideri ilə danışıqları zamanı ölkədəki islahatlar, Dağlıq
Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli zərurəti və enerji məsələləri də
diqqət mərkəzində olacaq.
Vitse-prezident Azərbaycandan sonra Gürcüstana gedəcək. Amerika
prezidenti Corc Buşun tapşırığına əsasən, Dik Çeyni bu səfər zamanı habelə
Ukrayna və İtaliyada da olmalıdır.
Vitse-prezidentin səfəri ərəfəsində Amerika
dövlət katibinin müavini Daniel Frid "The Financial Times" qəzetinə
müsahibəsində bildirib ki, indi Birləşmiş Ştatların qarşısında duran iki əsas
məsələ Gürcüstanı dəstəkləmək, və Rusiyaya yeni təsir zonası yaratmağa imkan
verməməkdir. O bildirib ki,
vitse-prezident Çeyninin regiona səfəri bu baxımdan böyük əhəmiyyətə malikdir.
Belə ki, Cənab Çeyni daha böyük təhlükə altında olan üç ölkəyə - Gürcüstan,
Azərbaycan və Ukraynaya baş çəkəcək. Amerika indiki dəyişkən situasiyada
Moskvaya qarşı tədbirlər görməyə tələsməyəcək.
"Biz bu tədbirləri götür-qoy etməli,
müttəfiqlərimizlə məsləhətləşməliyik", - deyib Daniel Frid.
Vaşinqtonda yerləşən Beynəlxalq və Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin
eksperti Bülənt Əlirza diqqəti vitse-prezident Çeyninin səfər marşrutuna
yönəldir. O bildirir ki, indi Azərbaycan çətin seçim qarşısındadır:
"Vitse-prezident Çeyni həm Tbilisidə, həm də Bakıda olacaq. Məlumdur
ki, Tbilisdə prezident Saakaşviliyə dəstək verəcək. Bakıda isə prezident
Əliyevə deyəcək ki, baxın, görün ruslar nələrə əl atırlar, neft və qaz
kəmərləri da daxil olmaqla şərq koridoruna təhdidlər yaradırlar, biz sizin
bizim yanımızda olmağınızı istəyirik. Bunları mütləq deyəcək. Amma Azərbaycan
buna necə cavab verə bilər? Necə də olsa, şimalda Rusiya kimi bir güclü qonşusu
var o qonşu da son hadisələrin timsalında regionda öz gücünü göstərib.
Beləliklə, Azərbaycan 1-2 həftə əvvələ baxanda, indi çox çətin vəziyyətdədir".
Hadson Araşdırmalar Mərkəzinin Avrasiya proqramının
direktoru Zeyno Baran isə ABŞ-ın vitse-prezidentinin regiona səfərinin
Gürcüstandakı proseslərdən əvvəl planlaşdırıldığını deyir. Zeyno Baranın
fikrincə, yüksəkrütbəli Amerika rəsmisi Bakıda və Tbilisidə Qərbin bu ölkələrin yanında olduğu mesajını verəcək.
Bəs Bakıda Amerika
vitse-prezidentinin səfərindən nələr gözləyirlər? Politoloq Zəfər Quliyev deyir
ki, Dik Çeyninin Azərbaycana gəlişi ya heç nə verməyəcək, ya da çox böyük
əhəmiyyətə malik olacaq. Cənab Quliyev deyir ki, ABŞ indi ilk növbədə
Azərbaycana təhlükəsizlik təminatı verməlidir. Çünki bu məsələləri həll etmədən
heç bir enerji təhlükəsizliyi barədə danışmağa dəyməz.