Iran prezidenti Mehemmed Xateminin Orta Asiya ??lerine seferi davam edir. Bu g??ehemmed Xatemi Daskendde ??k hemkari Islam Kerimovla g??m??r. Asqabadda Xezeryani d??tlerin sammiti bitinden sonra seferine baslayan Iran prezidenti regionun d??t bas穬iari ile m??lif meseleleri m??ire edir.
T??enistan paytaxtinda d??t bas穬arinin zirve g????n sonra Qazaxstanda olan Mehemmed Xatemi prezident Nursultan Nazarbayevle qazax neftinin neqli marsrutlarinin genislendirilmesi meselesini m??ire etmisdir. Burada neftin Iran erazisinden ke祠bilmesi meselesine de toxunulmusdur. ֺbekistan seferine geldikde ise Iran prezidentinin Islam Kerimovla danisiqlarinin neticesi olaraq bir sira ikiterefli senedin imzalanacagi g??nilir. Hele Qazaxstanda olarken Mehemmed Xatemi bildirmisdir ki, o, Amerikanin, ya da her hansi bir xarici q??nin Orta Asiyada m??dlugunun qeti eleyhinedir. Efqanistanda anti-terror emeliyyatlari ile bagli Amerika Birlesmis Statlari ve Avropanin bir sira ??lerinin herbi q??lerinin bir hissesi Orta Asiyanin ??e筩s sovet respublikasi, ֺbekistan, Tacikistan ve Qirgizistanda yerlesdirilmisdir. Qeyd edek ki, ֺbekistan Amerikanin bas穬iq etdiyi anti-terror kampaniyasinda Birlesmis Statlarin esas m??fiqlerinden biridir. Bele bir seraitde Iran prezidentinin xarici q??lerin m??dlugu ile bagli dedikleri ֺbekistan-Iran m??ibetlerine nece te'sir g??re biler. Basqa terefden, prezident Busun Irani "ser mehveri" ??leri sirasina daxil etmesinden sonra Orta Asiyada Amerikanin yaxin m??fiqi olan ֺbekistan Iranla m??ibetlerini hansi sekilde qurmalidir. Suallari serh eden Amerikanin Sesinin Daskenddeki emekdasi Behruz Resulov deyir ki, 1998-ci ilde ֺbekistanda islam d??ti qurmaq ugrunda herekat genislenerken prezident Kerimov ona qarsi m??izeye basladi. Bunun neticesi olaraq, islam herekatinin ??eri qonsu ??lere, Tacikistana ve Efqanistana ke筥li oldular ve Amerika anti-terror m??izesine baslayanda ֺbekistan onun hemkari, herbi m??fiqi oldu. Bu istiqametde ??k-Amerika eleqeleri genislendi. Bu yaxinlarda ֺbekistan prezidenti Amerikaya sefer ederken ikiterefli m??ibetlerin ehemiyyetini vurguladi ve bu m??ibetlerden her iki terefin qarsiliqli olaraq faydalandigini s??di. Yerli m??ide穬er ֺbekistanin Amerika ile m??ibetlerinin islam herekatina qarsi m??izede destek almaq esasinda quruldugunu g??rirler. Bununla bele, ֺbekistanda avtoritar rejim m??ddur ve q?? m??yinden danisan prezident Islam Kerimov g?? partnora ??nl??erecek. Indi Amerika ile m??ibetlere ??nl??erilir. Lakin m??qil bir d??t kimi tebii, ֺbekistan yaxin qonsulari ile m??ibetleri genislendirmekde maraqlidir. Bu g??rezidentler g??den sonra bildirdiler ki, herterefli m??ibetlerin genislendirimesi vacibdir. Mehemmed Xateminin bildirdiyine g?? Iran ve ֺbekistan arasinda m??ibetler daha 篸 iqtisadi istiqametde inkisaf etdirilmelidir. Iran prezidenti ??lerin daxili siyasetine qarismamaq prinsipini qeyd etdi ve burada daha 篸 iqtisadi inkisafdan s??t a礩. Tebii ki, Efqanistanda geden proseslerin ikiterefli m??ibetlere te'siri var. Burada m??feqiyyet elde edilerse Iran ֺbekistan m??ibetleri bundan faydalana biler. Daskendde Amerikanin Sesinin emekdasi Behruz Resulov Iran ֺbekistan m??ibetleri haqda. Bu g??anisiqlardan sonra Iran ve ֺbekistan prezidentleri Efqanistanda sabitliyin berqerar olmasinda maraqli olduqlarini bildiribler. Prezident Mehemmed Xatemi ??k hemkari ile danisiqlardan sonra jurnalistlere bildirib ki, iki d??t bir-birinin daxili islerine ve xarici siyaset meselelerine qarismamaqla bagli raziliq elde edibler.