Şenbe günü İndoneziyanın Bali adasında bomba hücumu regionda bir çoxlarını teşvişe salmışdır. İndiye qeder bir çox adam cenubi-şerqi Asiyada terorizm tehlükesinin şişirdildiyini düşünürdü. Lakin son hadiseler bu tehlükenin real olduğunu gösterdi. Bali faciesi regionda terror tehlükesi ve onunla nece mübarize etmek yolları haqda adamların baxışlarına derin te’sir göstermişdir.
Cenubi-şerqi Asiyada terror hücumları ile bağlı aylardan beri xeberdarlıqlar edilirdi. Lakin turistlerin en sevimli istirahet güşelerinden biri, “cennet adası” kimi tanınan Balide bele bir hadisenin baş vereceyini kimse tesevvürüne getire bilmezdi. Buna göre de hadise regionu demek olar ki, tamamile sarsıtmışdır. Avstraliyanın baş naziri Con Hovard parlamentin sessiyasında bunları demişdir. “Bununla bir daha terorizmin her hansı bir yerde, her hansı bir kese qarşı ve her hansı bir vaxt baş vere bilmesi bir daha fikrimize geldi. Dünyanın heç bir yerinde heç kes terrorizmden yaxa qurtara bilmez.”
Balide baş veren bomba hücumunun mes’uliyyetini helelik heç kim öz üzerine götürmeyib. Lakin Sinqapurda tedqiqat insitututlarının birinde terrorizm meseleleri üzre ekspert işleyen Rohan Qunaratna bele dünülmüş ve bu qeder böyük dağıntılar yarada bilen bir hücumu yalnız bir neçe qrupun teşkil ede bildiyini deyir. Bu yaxınlarda El-Qaide haqda kitabın müellifi bu qrupların sırasında birinin adını çekir. “Balide şahidi olduğumuz hücum kimi professional terror hucumu heyata keçirmek isteyi ve qabiliyyetine malik bir qrup El-Qaidenin cenubi-şerqi Asiyada terror şebekesi Cemaati İslamiyye teşkilatıdır. Bu miqyasda ve bu seviyyede hücumu yalnız o heyata keçire biler.”
Sinqapur, Malayziya ve Filippin, habele Birleşmiş Ştatlar ve Avstraliya hökumetleri İndoneziyada beynelxalq terror teşkilatının destelerinin fealiyyet göstermesile bağlı xeberdarlıqlar vermişdiler. Lakin İndoneziya hökumeti ölkede siyasi tezyiqlerle qarşılaşdığına göre deliler olmadığı üçün bu qruplar eleyhine fealiyyet göstermemişdir. Christian Science Monitor qezetinin veteran jurnalisti, İndoneziyada uzun müddet çalşan Den Murphy sübutun göz qabağında olduğunu deyir.
“İndoneziya hökumetine bu oduqca ciddi problemi hell ede bilmediyile bağlı inkar edilmesi mümkün olmayan deliller getirimişler. Bele görünür, bu problemi hell etmek üçün ne lazmıi siyasi irade, ne de onunla mübarize etmek üçün daxili birlik var.”
İndoneziya prezidenti Meqavati Sukarnoputri hadiseni töredenlerin edalet mehkemesi qarşısına çıxarılacağına söz vermişdir. İndoneziya hökumeti hadise ile bağlı geniş tehqiqata başlamışdır. Terrorizm meseleleri üzre ekspert Rohan Qunaratna Meqavati hökumetinin tedbir görmeye mecbir olduğunu deyir.
“Balideki hücum bu qruplar eleyhine faeliyyet göstermesi üçün İndoneziyaya tezyiqlerin artmasına getirib çıxaracaq. Orada çox sayda avstraliyalının öldüyüne göre bele görünür, xüsusile Avstraliya davamlı tezyiq gösterecek.”
Bununla bele, ekspertler hesab edirler ki, terrorçu olduqlarından şübhelenilenlere qarşı ciddi tedbirler heyata keçirmek prezident Sukarnoputri üçün siyasi baxımdan olduqca ciddi sınaq olacaq. Onların fikrince, bu tedbiler heyata keçirilmeye başlasa, islam faktoruna müsbet yanaşan indoneziyalılar ve bunu qerb qarşısında boyun eyme kimi qiymetlendiren milletçiler herekete gele bilerler. Honoluluda Şerq-Qerb merkezinden tehlükesizlik meseleleri üzre tehlilçi Riçard Bakerin fikrince,bütün bunlara baxmayaraq, prezident Meqavati ve onun hökumeti qeti addımlar atmalıdırlar.
“Eger onlar hadiseni törede bilen qruplar, ya da ayrı-ayrı adamlar haqda me’lumat toplaya bilmeseler, onlar hem dünyanın, hem de ölke daxilinde opponentlerinin qarşısında iş göre bilmeyen adamlar kimi görünecekler. Buna göre de onların veziyyeti heqiqeten de olduqca ciddidir.”
Tehlilçilerin fikrince, burada sade cavablar yoxdur. Lakin bu ele bir vizeiyyetdir ki, prezident bu sınağın da öhdesinden gelmek isteye biler. Bir zamanlar olduğu kimi. O vaxt prezident Sukarnaputri qarşsında me’nevi meselelerin helli durmuşdu.