Accessibility links

Qiymətləndirmələr: Əfqan terror qruplarının ABŞ üçün təhlükəsi məhduddur


Əfqanıstandakı terror qruplarının ABŞ-ın qəfil geri çəkilməsindən əldə edəcəyi daha dəhşətli proqnozlardan bəziləri baş tutmayıb. Son qiymətləndirmələr Əl-Qaidə və İslam Dövləti kimi təşkilatların hələ də böyük xarici hücum imkanlarını bərpa etmədiyini göstərir.

ABŞ rəsmiləri tərəfindən paylaşılan və hökumətin yenicə dərc edilmiş hesabatlarında yer alan yeni qiymətləndirmələr göstərir ki, hər iki terror qruplaşması Birləşmiş Ştatlara və onun Qərb müttəfiqlərinə zərbə endirmək niyyətindədir, lakin onların imkanları hələlik çatışmır.

Milli Terrorla Mübarizə Mərkəzinin direktoru Kristin Abizaid ABŞ qanunvericilərinə İslam Dövləti qrupunun abbreviaturasından istifadə edərək deyib: "İŞİD və Əl-Qaidə kimi terror təşkilatları ABŞ daxilində hücumlara sadiqdir".

"Əl-Qaidənin ABŞ torpaqlarını Əfqanıstandan təhdid etmək imkanları qismən Kabildə Əyman əz-Zəvahirinin öldürülməsi əməliyyatı sayəsində kifayət qədər məhdudlaşıb. Amma həm də ona görə ki, Əfqanıstanda hələ də mövcud olan Əl-Qaidə elementləri həqiqətən də biz deyə biləcəyimiz qədər xarici əməliyyatlara diqqət yetirmir".

İŞİD-Xorasana gəlincə, Abizaid deyib ki, İŞİD-in Əfqanıstan qolu İslam Dövlətinin ən təsirli qruplarından biridir, baxmayaraq ki, o, hələ regiondan kənarda zərbələr endirmək qabiliyyətini nümayiş etdirməyib.

"Bu gün təhlükə şəbəkələşmiş və iyerarxik yönümlü süjetindən daha çox bu qruplardan ilhamlanan fərdi təcavüzkarlıq ehtimalı daha çoxdur” - deyə, o bildirib.

Abizaid və başqalarının gəldiyi nəticələr 2021-ci ilin avqustunda son ABŞ qoşunlarının Əfqanıstanı tərk etməsindən sonrakı aylarda bəzi əsas ABŞ rəsmilərinin tez olmasa da, bir il ərzində Qərbə həm Əl-Qaidə, həm də İŞİD-Xorasanın hücum etmək imkanlarını bərpa edə biləcəklərini irəli sürdükləri xəbərdarlıqlardan çox fərqlidir.

Lakin yeni qiymətləndirmələr kəşfiyyatın son tapıntıları ilə dəstəklənir ki, nə Əl-Qaidə, nə də İŞİD-Xorasan ABŞ qoşunlarının olmadığı şəraitdə çiçəklənmək üçün bir yol tapmayıb.

Müdafiə Nazirliyinin baş müfəttişinin yeni açıqladığı hesabata görə, Müdafiə Kəşfiyyat Agentliyi (DİA) hesab edir ki, Əl-Qaidənin Əfqanıstandakı mövcudluğu əsas qrupun təxminən 10 üzvü ilə məhdudlaşır və onun filiallarından birinin təxminən 200 üzvü var.

İŞİD-Xorasana gəlincə, DİA onun son altı ayda çox az böyüdüyünü, 2000-ə yaxın döyüşçü qüvvəsini saxlayaraq heç bir əraziyə nəzarəti təmin edə bilmədiyini təxmin edir.

Səylər Orta Asiya, Pakistan və Özbəkistan kimi ölkələrə qarşı hücumlarla məhdudlaşıb.

Yenə də bəzi ABŞ rəsmiləri Əfqanıstandan gələn təhlükənin necə inkişaf edəcəyinin proqnozlaşdırmasına ehtiyatla yanaşır.

FBİ direktoru Kristofer Uray "Əl-Qaidə kimi xarici terror təşkilatlarının bizim geri çəkildikdən sonra Əfqanıstanda yenidən qurulmağa cəhd etməsi təhlükəsi çox reallıqdır və bizim Əfqanıstan daxilində qiymətli kəşfiyyat məlumat toplamaq qabiliyyətimiz azalıb. Bu, sadəcə bir reallıqdır" deyib.
XS
SM
MD
LG