Ağ Ev çərşənbə axşamı səhər bildirib ki, ABŞ prezidenti vəzifəsinin icrasına başlayandan bəri Co Bayden çinli həmkarı Şi Tsinpinlə ilk təkbətək görüşündə insan hüquqları, iqtisadi rəqabət və Tayvan da daxil olmaqla, bir sıra məsələlərlə bağlı “səmimi və birbaşa danışmaq fürsətini alqışlama” mövqeyini nümayiş etdirib.
“Prezident Bayden vurğulayıb ki, Birləşmiş Ştatlar öz maraqlarını və dəyərlərini müdafiə etməyə davam edəcək və müttəfiqlərimiz və tərəfdaşlarımızla birlikdə azad, açıq və ədalətli beynəlxalq sistemi inkişaf etdirmək üçün 21-ci əsrdə yol hərəkəti qaydalarını təmin edəcək. O, dövrümüzün çətinliklərini öhdəsindən gəlmək üçün bizim xaricdəki müttəfiqlər və tərəfdaşlarla əməkdaşlıq edərkən, o, ölkə daxilində genişmiqyaslı investisiyalara verdiyi prioriteti vurğulayıb” - deyə, Ağ Evin üç saatdan çox davam edən virtual görüşü bitdikdən sonra çərşənbə axşamı gecə yarısından sonra verilən bəyanatında deyilir.
Lakin görünür, Bayden Tayvanın müdafiəsinə dair əvvəlki açıqlamaların tonunu aşağı salıb.
Ağ Evin bəyanatında deyilir ki, Birləşmiş Ştatlar Vahid Çin siyasətini dəstəkləyir, Tayvanın müstəqilliyinə qarşıdır və “status-kvonu dəyişdirmək və ya Tayvan boğazı boyunca sülh və sabitliyi pozmaq üçün birtərəfli səylərə qəti şəkildə qarşıdır”.
Çinin Xarici İşlər naziri danışıqlar ərəfəsində ABŞ-ın “Tayvanın müstəqillik” qüvvələrinə yanlış siqnallar göndərməyi dayandırmalı olduğunu” deməsi kimi təminatlar Pekini sakitləşdirə bilər.
Ümumilikdə, yüksək səviyyəli bir administrasiya rəsmisi çərşənbə axşamı səhər saatlarında iki liderin danışıqlarının gözlənildiyindən daha uzun sürdüyünü deyib. Belə ki, iki görüş üç saat yarımadək dzvam edib.
Administrasiya rəsmisi jurnalistlərə "Bilirsiniz, biz irəliləyiş gözləmirdik" deyib. “Heç kim yox idi, xəbər verəcək heç kim” sözlərini əlavə edib.
Danışıqların iki super güc arasında gərginliyi azalda bilib-bilmədiyini soruşduqda, administrasiya rəsmisi bunun danışıqların məqsədi olmadığını və onlar arasındakı münasibətlərə enişli-yoxuşlu münasibətlər kimi baxılmamalı olduğunu deyib.
"Düşünmürəm ki, məqsəd gərginliyi azaltmaq və ya nəticə çıxarmaq deyildi" - deyə, rəsmi bildirib.
Bayden görüşə iki xalqı bir-birindən ayıran problemlərə keçməzdən əvvəl dostluq salamı ilə başlayıb.
"Mənə elə gəlir ki, Çin və ABŞ liderləri kimi bizim məsuliyyətimiz ölkələrimiz arasındakı rəqabətin münaqişəyə çevrilməməsini təmin etməkdir. İstər nəzərdə tutulan, istərsə də gözlənilməz, sadəcə düzgün rəqabət” - deyə, Bayden bazar ertəsi iki liderin Vaşinqton və Pekin arasında video danışığı zamanı bildirib.
Şi, həmçinin iki böyük güc arasındakı bir çox məsələləri etiraf edib və gözlənildiyi kimi, Pekinin uzun müddət Amerika və beynəlxalq mühakimə və təzyiq kimi qəbul etdiyi şeylərə qarşı öz xalqının suverenliyini müdafiə edib.
"Biz hər birimiz öz daxili işlərimizi yaxşı idarə etməliyik və eyni zamanda, beynəlxalq məsuliyyətlərdən payımızı götürməli və dünya sülhü və inkişafının nəcib işini inkişaf etdirmək üçün birlikdə çalışmalıyıq. Bu, bizim iki ölkə və bütün dünya xalqlarının ortaq istəyidir” - deyə, Çinin lideri bildirib.
Ağ Ev həmçinin bildirib ki, Bayden Sincan, Tibet, Honq Konq və daha geniş şəkildə insan haqları ilə bağlı narahatlıqlarını dilə gətirib. O, həmçinin ABŞ-ın Çin tərəfindən ədalətsiz ticarət və iqtisadi təcrübələrini gördüklərini qeyd edib.
