Finlandiya və İsveçin yüksək səviyyəli rəsmiləri Türkiyənin Şimali Avropanın bu iki ölkəsinin NATO-ya üzvlük haqda müraciətlərinə qarşı etirazlarını aradan qaldırmaq üçün Ankarada türkiyəli həmkarları ilə danışıqlar keçiriblər. Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan təhlükəsizlik şərtləri yerinə yetirilmədiyi təqdirdə Ankaranın Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına qarşı çıxacağını bildirib. Bir sıra təhlilçilərin fikinricə, prezident Ərdoğan öz narahatlıqlarına daha çox ABŞ prezidenti Co Bayden tərəfindən diqqət verilməsinə çalışır.
İsveç və Finlandiyanın Rusiyanın Ukraynaya əsassız müdaxiləsinə reaksiya olaraq NATO-ya üzv olmaq üçün müraciət etdiyi vaxt ABŞ-ın yüksək səviyyəli rəsmiləri NATO müttəfiqi Türkiyənin iki ölkənin namizədliyinə etirazlarını geri çəkməsi üçün tələblərini aydınlaşdırmağa çalışır.
ABŞ Dövlət katibi Antoni Blinken Ukraynada müharibə və Finlandiya ilə İsveçin müraciətlərini müzakirə etmək üçün keçən həftə Nyu-Yorkda türkiyəli həmkarı ilə görüşüb.
“Bu gün Finlandiya və İsveç öz ərizələrini təqdim etdi və bu, əlbəttə ki, bir prosesdir və biz müttəfiqlər və tərəfdaşlar kimi bu proses üzərində işləyəcəyik,” Antoni Blinken bildirib.
Türkiyənin xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu bu iki ölkənin transatlantik təhlükəsizlik alyansına qoşulmasına qarşı sərt etirazında prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğana qoşularaq, onları Türkiyənin terrorçu hesab etdiyi silahlı kürd qruplarına sığınacaq verməkdə və maliyyələşdirməkdə ittiham edib.
Təhlilçi Maks Hoffman Amerikanın Səsinə Ərdoğanın narahatlığını ictimailəşdirməsinin pis əlamət olduğunu bildirib.
“Bu o deməkdir ki, o, ya daxili məqsədlər üçün ictimai səviyyədə mübahisə istəyir, ya da onunla kifayət qədər məsləhətləşmədiyini hiss edir və prezident Baydendən, bəlkə də, bir müddətdir istədiyi prezident səviyyəsində diqqət gözləyir,” Maks Hoffman qeyd edib.
Prezident Bayden keçən həftə Ağ Evdə Finlandiya və İsveç liderləri ilə bir araya gələrək iki ölkəyə tam dəstəyini vəd edib və onların NATO-nun bütün tələblərinə daha çox cavab verdiklərini deyib.
Finlandiya prezidenti Sauli Niinistö bildirib ki, Helsinki terrorizm məsələsini ciddi qəbul edir və Türkiyənin narahatlığını həll etməyə hazırdır.
İsveçin baş naziri Maqdalena Andersson hökumətinin NATO üzvü olan digər ölkələrlə də dialoq apardığını deyib və İsveçin 200 illik hərbi bloklara qoşulmaması siyasətindən sonra Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsinin gətirdiyi tarixi dəyişikliyi vurğulayıb.
NATO-ya yeni üzvlərin daxil olması üçün alyansın bütün 30 üzvünün razılığı lazımdır.
