Bu gün Moskvada Rusiya prezidentinin
şəhərkənarı iqamətgahında Azərbaycan və Rusiya liderləri - İlham Əliyev və
Dmitri Medvedevin görüşü keçirilib. Görüşdən sonra elan edilib ki, prezidentlər
əsasən Qafqazda yaranmış mövcud durum ətrafında fikir mübadiləsi aparıb,
xüsusilə də Cənubi Osetiya müharibəsindən sonrakı vəziyyətə diqqəti
yönəldiblər. Hər iki lider hesab edir ki, Azərbaycanla Rusiya arasında fəal
əməkdaşlıq bölgədəki sabitliyin saxlanılmasında müstəsna əhəmiyyətə malikdir.
Bəzi icmalçılar Rusiya-Gürcüstan
qarşıdurmasından sonra rəsmi Bakının çətin geosiyasi seçimlə üz-üzə qaldığını
söyləyirlər. Azərbaycan prezidentinin Moskvaya indiki səfəri də bu baxımdan
müxtəlif mülahizlərə səbəb olub.
Moskva Dövlət
Universitetinin post-sovet ölkələri üzrə tədqiqatçısı Aleksandr Karavaevin qənaətincə, indi həm Rusiya, həm Qərb rəsmi Bakıdan daha loyal
münasibət istəyir və son təmaslar da bununla bağlıdır.
Amma politoloq deyir ki, Azərbaycan
indi siyasi təzyiqlə deyil, siyasi fürsətlə üzləşib. Belə ki, Moskvada
Azərbaycan prezidentinə Dağlıq Qarabağ münaqişəsilə bağlı ən yüksək səviyyədə
təminatlar verə bilərlər. Onun fikrincə, Kremldə Azərbaycanın qonşusu
Gürcüstandakı qarşıdumadan sonra narahatlığı və özünə dəstək axtarışı yaxşı
başa düşülür və çox güman ki, Medvedev
də məhz buna görə Əliyevi Moskvaya dəvət edib:
“Məncə bugünkü səfər ərzində prezident
Medvedev Əliyevə müəyyən təminatlar verib ki Ermənisan Azərbaycanla münaqişədə
müəyyən olunmuş xəttləri keçməyəcək. Hər halda Rusiya rəhbərliyinin siyasəti
budur ki, son hadisələr Qarabağ münaqişəsinə sirayət etməməli və diplomatik
təmaslarda böhran yaratmamalıdır. İkincisi, Rusiya Bakını həm də Azərbaycanın
gələcək tranzit layihələrinin normal şəkildə davamı barədə sakitləşdirmək istəyir”.
Rusiyalı ekspertə görə, hazırda həm də
Rusiya və Qərb arasında yerli
münaqişələrin çözümündə dominanatlıq uğrunda rəqabət gedir. Belə ki, Medvedevlə
görüşdən sonra İlham Əliyev bildirib ki, bölgədəki gərginliyə baxmayaraq
nizamlanma işində irəliləyişə yaxşı əsaslar var.
Moskvada çıxan Kommersant qəzetinin xarici siyasət
şöbəsinin rəhbəri Azər Mürsəliyev isə hesab edir ki, İlham Əliyevin prezident
Medvedevlə bugünkü danışıqlarından sonra,
Gürcüstan məsələsində Moskvayla Bakının mövqeləri yaxınlaşmayıb, ancaq tərəflər
bir-biri ilə məqbul münasibətləri saxlamağa müəssər olublar. Onun fikrincə,
Moskva Azərbaycanı Qərbdən uzaqlaşdırıb öz tərəfinə çəkmək istəyir.
“Mən inanmıram ki bugünkü görüşdə bu
məsələlər həll olunacaq. Amma yeni intensiv danışıqlar başlaya bilər və ola
bilsin ki bu danışıqlar bir neçə ay sürə bilər…”
İlham Əliyevin Moskva danışıqlarında
iqtisadi məqama da toxunulub, göstərilir ki, ilin axırına Azərbaycanla Rusiya
arasında ticarət mübadiləsi 2 milyard dollara çatmalıdır.Prezidentlər
enerji mövzusunu da müzakirə ediblər. Medvedevin Bakıya son səfəri zamanı
“Qazpromun” bütün Azərbaycan qazını satın almaq təklifi ortaya atıldı. Amma o
zaman Bakı rusların bu təklifinə konkret bir cavab vermədi. İndi güman olunur
ki Moskva həmin o cavabı eşitmək istərdi. Amma ekspretlərin fikrincə, indiki
həssas vəziyyətdə Bakı çətin ki, Qərbi qıcıqlandıraraq Moskvaya əlavə qaz vəd
etsin…