İranı işıqlandıran insan hüquqları qrupu rəsmilərin cümə günü ölkənin Zahidan bölgəsində etirazlar zamanı həbs etdiyi 24 nümayişçidən 24-nün kimliyini müəyyən edib.
Hengaw İnsan Hüquqları Təşkilatı şənbə günü saxlanılan bəlucların şəxsiyyətlərini müəyyən edən onlayn hesabatı paylaşıb. Onlar arasında beş yeniyetmə var: 14 yaşlı Məhəmmən Əmin Məhəmmədzehi, 17 yaşlı Yased Əl-Zehi, 15 yaşlı Balal Rəxşani, 17 yaşlı Yasin İsa-Zehi-Rigi və 16 yaşlı Məhəmməd Oveis Naruii.
Təşkilat bildirib ki, etiraz zamanı İslam Respublikasının təhlükəsizlik və hərbi qüvvələri tərəfindən xeyli sayda insan saxlanılıb.
Bundan əvvəl isə Sistan və Bəlucistan vilayətlərində xəbərləri işıqlandıran Hal-Vash vebsaytı cümə günü 500 insanın saxlandığını sənədləşidirib və onlardan 19-nun kimliklərini təsdiqləyib. Etnik azlıq olan bəluc qəbilələr əsasən İranın qərbində Sistan və Bəlucistan vilayətində yaşayır.
Hal-Vash-ın bildirdiyinə görə, İsrail Respublikasının təhlükəsizlik qüvvələri saxlanılanları naməlum istiqamətdə aparmaq üçün avtobuslardan istifadə ediblər.
Qrupun vebsaytında bildirilib ki, Zahidanda Məkki məscidində cümə namazından sonra təhlükəsizlik və hərbi qüvvələr etirazçılara hücum edərək Məkki məscidini mühasirəyə alıblar.
Məlumata əsasən, təhlükəsizlik qüvvələri və hərbi qüvvələr Məkki məscidinə daxil olmağa cəhd edib.
Hengaw deyib ki, Zahedanda saxlanılan bəzi insanlar fiziki hücuma məruz qalıb, bu da “təhlükəsizlik orqanlarının nəzarətində ikən onların rifahı ilə bağlı ciddi narahatlıqlar doğurur.”
Zahidanda cümə namazı mollası Molavi Əbdül Həmid oktyabrn 13-də xütbəsi zamanı İsrail -HƏMAS münaqişəsindən bəhs edib və hər iki tərəfi de-eskalasiyaya çağırıb. O deyib ki, nə müsəlmanlar, nə də yəhudilər bir-birini məhv edə bilməz.
2022-ci ilin oktyabrından bəri Zahidanda və İranın bəluc əhalisi olan bəzi şəhərlərində hər həftə etirazlar keçirilib. Bu etirazlar keçən il cümə namazından sonra “bir polis komandirinin” iddia olunana görə “bir bəluc qıza hücum” etməsinə etiraz edən nümayişçilərin öldürülməsinin ardınca keçirilib.
2022-ci ilin 30 sentyabrında Zahidanda zabitlər rəsmilərin bir bəluc qıza hücum etməkdə günahlandırılan yerli hüquq-mühafizə komandirinin işini necə idarə etməsi ilə bağlı narazılıqlarını ifadə edən etirazçılara və izləyənlərə cavab olaraq atəş açıblar. Hadisə nəticəsində azı 100 nəfər həlak olub, yüzlərlə insan yaralanıb.
Həmin gün “Zahidanda Qanlı Cümə” adı verilib və o vaxtdan bəri Zahidanda cümə günü etirazlar davam edir.
Forum